کد مطلب:16625 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

آيا اين ادعا درست است كه « علم فقه، علمي مصرف كننده است و علم فقه موجود مصرف كننده جهان شناسي و انسان شناسي و زبان شناسي و جامعه شناسي كهن است. اين مصرف كنندگي نه فقط نسبت به معارف درجه دوم، كه نسبت به معارف درجه اول هم تحقق دارد»؟

نگرش كلي بر علوم متداول حاكي است كه غالب علوم از يكديگر كمك گرفته و در عين حال توليد كننده نيز ميباشند، مثلاً علم فيزيك از رياضيات كمك ميگيرد و نسبت به آن مصرف كننده ولي نسبت به مكانيك توليد كننده است.
قانون جاذبه نيوتني از دانشهاي توليدي فيزيك است هم چنان كه قانون انتروپي (سرازيري حرارت به برودت) از توليدات فيزيك است. عين همين مطلب در فقه حاكم است، فقه از علوم ادبي مانند صرف و نحو و لغت كمك ميگيرد، زيرا مصادر فقه به زبان عربي است ولي در عين حال منبع توليد هزاران احكام و حقوق است كه از كتاب و سنت استفاده ميكند. فقه در باب وقت و قبله از علوم رياضي و هيئت، و در ميراث از رياضيات كمك ميگيرد و نسبت به آنها مصرف كننده است ولي در سايهي آن به تأسيس احكام فراواني دست مييابد. و اين كمال يك علم است كه در عين ارتباط، خود توليد كننده ميباشد.
علم طب از علم بيولوژي، فيزيولوژي، تشريح، كمك ميگيرد ولي در عين حال به ساختن يك جامعه سالم كمك كرده و مبدأ احكام و آثاري است، ولي با اين تفاوت كه دادههاي پزشكي منابع طبيعي و تجربي دارد، در حالي كه فقه از منابع وحي سرچشمه ميگيرد.

---

: آية الله جعفر سبحاني
سيماي فرزانگان ج 2